Chủ Nhật, 8 tháng 4, 2012

109- ĐÔNG NAM Á : PHỔ BIẾN TỤC ĂN TRẦU ?

-------

       Vùng Đông Nam Á (ĐNA) hiện nay có 11 quốc gia. Trong đó 10 nước là thành viên của Hiệp hội các quốc gia ĐNA (vì Đông Timor chưa phải là thành viên chính thức). 
       Người ta hay nhắc đến một số điểm tương đồng về phong tục, tập quán của các nước này, như : ăn trầu, xăm mình, căng tai, thả diều, đá gà, kéo co,... 
       Ở đây, chúng ta lướt qua về tục ăn trầu ở một số quốc gia trong vùng. Vâng, chỉ nhìn riêng chuyện nhai trầu thui nhé !
  
Trầu bày bán tại chợ ở Mandalay, Myanmar. (wikipedia.org)
       @ Trầu đã được trồng nhiều ở Nam và ĐNA:
           Lá trầu được biết đến như Paan trong Assam / tiếng Urdu / Tiếng Hin-ddi / Oriya / Bengali , và Tambula và Nagavalli trong tiếng Phạn . Một số trong những tên tuổi trong khu vực, trong đó nó được tiêu thụ là: Vetrilai ( Tamil ), Tamalapaku ( Telugu ), Vidyache pan ( Marathi ),veeleyada daun sirih samat ( Kapampangan ), Mã Lai ), daun sirih / suruh ( tiếng Bahasa In-đô-nê-xia ), Papulu ( Chamorro ), Ikmo (Philippines ), Pu (ພູ) ở Lào , và Trầu ( Việt Nam ) .       (wikipedia.org) 
   
Khu vực có màu xanh : nơi phổ biến phong tục ăn trầu  ! (wikipedia.org)
       Có tài liệu cho rằng ít nhất 10% số dân trên thế giới ăn trầu (đúng hơn là nhai trầu). Và rằng hàng ngàn năm nay ở Indonesia đã biết sử dụng trầu. Trầu cau được trồng từ Đông châu Phi cho đến tận các đảo ở Thái Bình Dương, được bày bán trên phố chợ ở các thành phố châu Á. 
       Lần lượt sau đây là hình ảnh liên quan đến chuyện sử dụng trầu cau ở một số quốc gia ĐNA.
        
-Lào : Phong tục ăn trầu phổ biến như các hình ảnh trầu cau được bày bán ở sạp hàng, hay được thể hiện trên tem thư để giới thiệu với nhiều người.
Tem Lào liên quan đến tục ăn trầu 
Lào : Bạn thấy buồng cau ở phía trên- bên trái, bó trầu dưới thấp-bên phải không nào ? (www.shaman-australis.com)
Người dân vùng núi của Lào đang nhai trầu (2 em bé và 1 người lớn) (mariusztravel.com)
    
-Campuchia : Trầu cau gắn liền với chuyện cưới xin ở nước láng giềng với cách đơm rất đẹp, như là ngọn tháp quen thuộc ở xứ  Chùa Tháp ! Bạn có thể xem thêm ảnh và video về lễ cưới tại CPC theo đường dẫn này.

       


Trầu ở phía trước cô gái trong đám cưới ở CPC, (trích video)
(http://www.squidoo.com)
-Thái Lan :
       Trầu cau bán tại Chợ Đêm Pattaya bày trên sạp bình thường như mấy món hàng khác : mía, nhang, nước giải khát,... Ở Bangkok cũng bán trầu cau chứa trong túi nylon như Pattaya. Riêng cau khô có dán mã vạch, chắc hẵn đã có mặt tại các siêu thị rùi !


Một phụ nữ Thái ngồi ngoáy trầu. Hình ảnh gợi lại một thuở nào ở VN. Nhớ bà Nội quá thui !..
(journal.goingslowly.com)  
Trầu cau tại Chợ Đêm Pattaya, Thái Lan (MF)
Mời bạn nhìn gần hơn. Có gì khác với trầu cau bán tại VN ?  (MF)
Đầu óc thương mại nhạy bén đấy chứ ! Cau khô vô hộp, sản phẩm của Thái
(culturesheet.org)


-Myanmar :
Sạp chợ bày bán trầu cau. (www.shaman-australis.com)



Một cụ ông Myanmar đang nhai trầu  (wikipedia.com)
-Philippines:
       Khắp Philippines từ vùng núi phía Bắc đến cộng đồng theo đạo Hồi ở phía Nam phổ biến việc nhai trầu. Người dân vùng núi tin rằng nhai trầu đỡ đói và giảm bớt mệt nhọc khi đi lao động trên ruộng nương.
       Ngoài ra ở xứ này còn nêu ra nhiều công dụng khác của cau, bạn có thể tham khảo ở đây.
Khay trầu ở Philippnes, có luôn cau, vôi, thuốc. (www.lasieexotique.com)
-Indonesia, Malaysia cũng đều sử dụng trầu cau như các nước láng giềng.


-Việt Nam :
       Chuyện kể xa xưa từ thời vua Hùng : Có hai anh em sinh đôi giống nhau quá nên người vợ lầm lẫn và cả ba người rốt cuộc khi chết đi, hóa thành vôi, cau, trầu là một minh chứng cho phong tục ăn trầu ở Việt Nam được chứ bạn nhỉ ! Và còn rất nhiều thứ đã đi vào văn, thơ, nhạc liên quan đến tục ăn trầu...
       Hiện nay dường như ở Việt Nam càng ngày càng ít phổ biến việc nhai trầu, tuy trong lễ cưới vẫn có mâm trầu, cau. Thế hệ bít têm trầu, ăn trầu,...đã dần lui vào dĩ vãng. Những người lớn xem nhai trầu là chuyện bình thường ở...huyện như bà Nội/Ngoại, thì đã... đi về nơi xa từ thế kỉ trước mất rồi. Thế hệ kế tiếp gần nhà MF có một dì ăn trầu, nhưng đã mất vì ung thư chân răng, không đoán được nguyên nhân có liên quan gì với nhai trầu không nữa ! Và thế hệ U60, U50, U40 bây giờ đốt đuốc đi tìm cũng chưa gặp ai ăn trầu nữa. Chắc là bị mấy cái quảng cáo kem đánh răng đẩy lui rùi chớ gì ?  Bạn có để ý không ?


VN : Trầu, vôi hòa quyện ! (journal.goingslowly.com)

       Tạm dừng chuyện trầu cau của các nước ĐNA ở đây vậy. Còn những phong tục tập quán khác : xăm mình, căng tai, thả diều, đá gà, kéo co,...(1) có lẽ không chỉ có ở ĐNA, mà phổ biến rộng rãi khắp các vùng khác trên thế giới chăng ?

-------
(1). Xem trong " Tìm hiểu NỀN VĂN MINH ĐÔNG NAM Á", ĐINH TRUNG KIÊN, NXB GD, HN 2007, từ trang 70.
-Ăn trầu ở ĐNA :
 +http://rooneyarchive.net
+ http://www.mountainroseherbs.com
+Và những trang có dẫn hình ảnh.
-Nghe bài nhạc Trầu cau-NS Phan Huỳnh Điểu viết -Khắc Dũng, Bảo Yến hát tại đây
-Xem Sự tích Trầu cau theo đường dẫn này. (Giống như liên kết nơi từ " văn " ở đoạn đầu nói về Việt Nam).
---------

6 nhận xét:

  1. Quá sơ sài khi nói về đất Việt-người Việt-Hồn Việt.
    VÌ SAO???DUE

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Đã thêm ý vào đoạn nhà bác nhắc nhở.
      Lúc ấy đã đi qua nhiều nước rùi nên thở không ra hơi đó chứ!
      Thực sự mà nói, chỉ là sờ-voi hoặc cưỡi-ngựa-xem-hoa thui hè !
      Mong nhà bác thông cảm và đến MF đều-chi nhé !

      Xóa
  2. SỰ TÍCH TRẦU CAU.
    Chuyện xưa kể rằng:
    Có hai anh em sinh đôi,giống nhau như đúc khuôn,ngay cả Cha Mẹ cũng không thể nào phân biệt được họ ngoài tên gọi.Họ rất mực thương yêu nhau.Rồi người anh lấy vợ,họ vẫn cùng sống trong ngôi nhà chung ngay cả sau khi Cha Mẹ họ mất đi.Người vợ của anh rất mực nết na,dịu dàng và chung thuỷ.Để phân biệt hai anh em,cô chọn cách quan sát họ nhường nhịn và tôn kính nhau mà nhận diện. Một lần người em một mình trở về nhà sớm hơn thông lệ,ngỡ đó là chồng mình nên cô bèn ân cần chăm sóc,tự nhiên và thân mật.Rất nhanh sau cái khắc luồng cuống của em chồng cô nhận ra sự nhầm lẫn nghiêm trọng.Người em tự trách mình thiếu cẩn trọng làm thương tổn đến phẩm hạnh chị dâu nên lặng lẽ ra đi,Người anh sau khi hiểu rõ sự thật quyết chí khăn gói đi tìm em. Người nọ theo sau người kia trên cùng một hướng đi mà không sao đuổi kịp.Người em đi mãi,quá mỏi mệt rồi gục chết ven đường,thân hoá thành hòn đá to.Người anh cũng kiệt sức khi đến đây và lạ lùng thay lại ngồi nghỉ chân trên đúng hòn đá ấy,rồi lại chết.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Cám ơn bạn đã nhiệt tình gởi SỰ TÍCH TRẦU CAU.

      Thật ra MF tóm gọn chuyện kể này trong vài hàng chữ và cũng đã đưa liên kết đến một VƯỜN CỔ TÍCH. "Vừng-ơi-mở-cửa-ra" chính là từ "văn" khác màu, ở cùng đoạn đó. Hãy nhấp chuột vào, sẽ lạc vào VƯỜN...
      MF sẽ rút kinh nghiệm và ghi chú thêm phía dưới rõ ràng hơn.

      Mời bạn tiếp tục đến thăm MF và cho thêm nhiều nhiều ý kiến.
      Thân-mến-thân...

      Xóa
  3. Nội tui rất đẹp lão,hai mắt tinh anh,môi nhỏ luôn chúm chím cười,đỏ nhờ trầu hay do bẩm sinh,tui bé xíu đâu có rõ,chỉ thấy Nội đẹp nhất...trần gian!

    Tui thích ngồi bên nghe chuyện của Nội,tay không ngừng hý hoáy nghịch khắp khay trầu đen mun,có nắp đậy hẳn hoi cẩn những mảnh xà cừ óng ánh.Đầu tiên là chọn một lá trầu,lật sóng lá lên rồi phết vôi bằng chiếc "que" ngộ nghĩnh nom như thanh kiếm nhỏ bị bẻ ngang mất đi cái lưỡi nhọn cắm sẳn trong cái lọ con con;lọ màu trắng còn vôi chứa bên trong có màu đỏ hồng,mê hoặc.Chọn tiếp miếng cau đã được bổ sẳn sàng rồi gói lại,đặt vào cối gỗ bóng loáng giã nhuyễn bằng cái "chuỳ" cũng bằng gỗ,cũng bóng min vì ...mồ hôi và sự cọ xát.Ừ thì khi ấy răng Nội rụng gần hết rồi,chỉ trồi sụt mấy chiếc bọc vàng nhìn choé cả mắt(tui không khoái màu răng ấy nhưng hổng dám nói,Nội biết sẽ chửi"Tổ cha bây...!")
    Khi tui giã xong;khó lắm với đôi tay con vụng về,cái mồm con láu táu;Nội cầm gọn cái "cối" rồi dùng "chuỳ" đẩy gọn vào làm một miếng nhai thôi,gọn bâng.Chẳng mấy chốc hỗn hợp đó được gia cố thêm một ít nước bọt rồi một thành phẩm màu đỏ tươi tưa ra,Nội nhổ gọn gàng vào ống nhổ(cũng bé xíu thôi)rồi dùng một cục thuốc xỉa miết qua lại hàm răng.Cứ thế nhai,nhổ,miết ... rồi xen vào những câu chuyện kể bất tận.
    Mấy lần tui toan tính nhai thử trầu của Nội nhưng vẫn thấy ngan ngán cái dòng... đỏ lói kia,chần chừ miết.Anh tui dụ"Nhai đi cho môi đỏ!"Rồi anh làm thiệt,rồi anh nằm vật ra,say đứ đừ...
    Nội bảo"Say trầu đấy!"
    Tui hoảng hồn:chịu,môi không đỏ cũng ...hổng sao,ngã vật thế kia,ghê hơn nhiều!

    Những ngày ngắn ngủi bên Nội qua nhanh,tui xa..Năm tháng qua,không chờ,Nội bỏ tui xa hơn,không quay về được...Ô trầu của Nội xếp gọn vào tủ thờ,bụi phủ...phủ kín cả nhút nhát tuổi thơ tui,để mãi mãi tui không kịp biết cái say gây thành cơn nghiện nơi NỘI.

    Nhờ BẠN,tui trở về với mảng rêu ký ức,tui nhớ NÔI với chúm chím môi son bên khay trầu,nhớ đôi mắt tinh anh lúc nào cũng như đang cười,tui nhớ...

    CẢM ƠN BẠN!!!CCK

    Trả lờiXóa
  4. Bà nội con vẫn còn ăn trầu, lần nào về cũng ngoáy trầu cho nội ăn he he...
    Nhớ bà nội quá !

    Trả lờiXóa