078- ONAGADORI : GÀ ĐUÔI DÀI NHẬT BẢN

-------

     Phong trào nuôi gà đá và gà kiểng làm kinh tế gia đình thu hút người dân Chợ Lách, Bến Tre từ nhiều năm nay vì " vùng đất, khí hậu nơi đây phù hợp, gà nuôi đẹp, lông bóng mượt, chân vuông, ngực ưỡn, lưng cong… theo đúng các tiêu chuẩn khỏe, đẹp mà người sành chơi yêu cầu ." (1). Các tiêu chuẩn khỏe, đẹp như thế nào thì MF không có ý kiến, nhưng được biết từ lâu ở Nhật Bản có loại gà kiểng đuôi rất dài, đẹp ngất ngây nên mang cái tên đúng y boong : gà đuôi dài. 

     Hihi, thử lướt qua một chút về giống gà này để dễ dàng...tán chuyện khi cần thiết chắc cũng không thừa.

Gà đuôi dài lông trắng -ONAGADORI  (www.imrevolting.net)

       @ Onagadori  

       Onagadori [O (đuôi) , naga (dài), dori (tori : chim/ gà/ gia cầm)] : Gà đuôi dài. Đây là một trong những giống gà rất hiếm trên thế giới. Có người cho rằng chỉ còn chừng khoảng 200 con.

       Giống gà đuôi dài có nguồn gốc từ Đông Nam Á, đến Nhật Bản trước thời kì Edo (1603-1867). Sống ở vùng Tây Nam Nhật Bản (đảo Shikoku), chúng phát triển thông qua chọn giống và lai tạo để phù hợp sở thích người Nhật. Khi Nhật Bản mở cửa trở lại buôn bán với châu Âu vào cuối thời Edo, giống gà đuôi dài được xuất khẩu sang phương Tây.

       Ở châu Âu, chúng được lai tạo để sản sinh ra gà Phượng hoàng (Phoenix),...

Đang cất tiếng gáy vang vang (www.longtail-fowl.com)

       @ Đuôi dài đáng kinh ngạc

      Ít nhất cái đuôi phải được 2m để được xem là giống gà đuôi dài. Kỉ lục đuôi của giống gà này được ghi nhận dài đến 14m. Giống gà chất lượng tốt mỗi năm lông đuôi dài thêm chừng 1m. Gà trống nặng khoảng 1800g, gà mái 1350g.

Tranh vẽ gà đuôi dài của Amanda Stewart  (onagadori.wordpress.com)

Giống màu trắng (www.longtail-fowl.com)

     @Chỗ ở cho gà đuôi dài

      Phải thiết kế những loại kệ cao riêng cho chúng nhằm  ngăn ngừa hư hỏng bộ lông đẹp. Ngoài ra có khi phải được cuộn lại và giữ trong một túi vải nhẹ để bảo vệ bộ lông mềm mại hiếm có. 

       Có thể là những cái lồng điều chỉnh được độ cao tùy theo chiều dài của bộ lông đuôi gà, hay bệ đứng 3 chân cho vững chắc, có khi là cái tủ đặc biệt...  

Lồng có thể điều chỉnh độ cao (www.longtail-fowl.com)

Gà nổ trong lồng (dù đuôi chưa được dài lém !) : Ta đang đứng ở trên đài. Có bao nhiêu gã đuôi dài hơn ta ? Hehe ! (onagadori.net)

Gà gáy ngoài trời : Đuôi kia ngươi ở trên trần- Có bao nhiêu gã đuôi gần như ta ?  (www.longtail-fowl.com) 

Ngậm một mớ căm hờn trong... lồng kẽm (www.longtail-fowl.com)

       @ Giống gà đặc biệt

       Là đặc biệt vì để có được bộ lông đuôi dài, Onagadori phải là loại có gien không thay lông. Quả là khó khăn trong thời gian nuôi vì nếu gà bị căng thẳng khi trẻ con, chó, mèo,... rượt đuổi, chúng có thể gồng cứng lông rồi sau đó những lông này sẽ bị thay.

       Giống gà đuôi dài được xem như cao quí và nhà nước Nhật Bản bảo vệ theo Luật Bảo vệ di sản tự nhiên : không thể mang trứng của chúng ra khỏi nước này. Đó là một trong những lí do sao không thấy nuôi rộng rãi ở các nước khác.

       @ Gà đuôi dài ở một vài nơi

Gà đuôi dài ở Philippines (www.onagadori.net)

Cũng ở Philippines (www.onagadori.net)

Gà đuôi dài ở Hàn Quốc  (onagadori.multiply.com)

       @ Món gà... dọn thêm
       Những ảnh dưới đây lấy từ Tạp chí National Geographic, số tháng 12-1970. Bài viết của FRANK X. OGASAWARA , hình chụp của EIJI MIYAZAWA. (Hihi, chàng Cà phê Sữa chụp lại trong kho- lưu- trữ của nhà bác đó !).

Mấy chú gà con này là ...của quí vì chúng mang gien di truyền đuôi dài

Thêm một kiểu chỗ ở đặc biệt, như cái tủ đứng, dành cho nhóm gà ...dài đuôi

Một chú Onagadori  9 tuổi đang biểu diễn bộ lông đuôi quí hiếm

Nuôi gà kiểng trong những căn hộ chung cư rất khó khăn : thiếu không gian sống, tiếng gà gáy cũng làm phiền láng giềng mỗi sáng.

Một chú Onagadori trắng toát, đuôi rất dài, phải treo trên cây thông trong vườn nhà chủ nuôi MASASHI KUBOTA (ngồi bên trái), tác giả bài viết (bên mặt)

Cuốn lông đuôi gà một cách cẩn thận, Ô Kubota chuẩn bị mang con gà đoạt giải đi dự triển lãm

Chú gà có đuôi dài vô địch vùng Kochi đảo Shikoku, dài 10,6m , hấp dẫn khách tham dự

-------
(1):http://m.tuoitre.vn/tin-tuc/Tuoi-Tre-Cuoi-tuan/TTCT-Cuoc-song-muon-mau/65598,Ve-dat-ga-Cho-Lach.ttm
Nguồn : - http://www.longtail-fowl.com
-http://www.burkesbackyard.com.au
-http://onagadori.wordpress.com
-http://www.onagadori.net
-claytoncubitt.tumblr.com
-NATIONAL GEOGRAPHIC, Dec 1970.

(onagadori.net )

 -Bạn xem qua chủ đề này chưa ? XIN MỜI CLICK THỬ vào --> : NHẬT BẢN
-------

077- MẠNG CHE MẶT CỦA PHỤ NỮ HỒI GIÁO : BURQA/ NIQAB/ HIJAB

--------

       Một số quốc gia châu Âu như Pháp, Bỉ,... đã cấm phụ nữ Hồi giáo mang mạng che kín mặt. Và vỏ quít dày có móng tay nhọn, thay vì che mạng màu đen, quí vị phụ nữ dùng khẩu trang y tế màu trắng che mặt lại, chỉ chừa đôi mắt. Chưa có trong điều cấm của nước nào cả !

       Không phải lúc nào phụ nữ đạo Hồi cũng dùng khăn choàng trùm đầu. Ngay cả những xứ trong luật bắt buộc phụ nữ phải sử dụng chúng ở nơi công cộng, như Saudi Arabia và Iran, thì ở nhà, họ được mặc những gì mình thích. Điều này cũng diễn ra ở những quốc gia ít người mặc áo choàng như Bosnia, Albania, cho đến những nước có hơn phân nửa phụ nữ sử dụng như Thổ Nhĩ Kì hay ở Ai Cập, nơi đa số phụ nữ đều mặc áo choàng hay che khăn trùm đầu.

Hijab, khăn trùm đầu của phụ nữ Hồi giáo.   (jilbabfashion.blogspot.com)

       @ Tại sao phụ nữ Hồi giáo lại mang khăn choàng trùm đầu ?

       Chúng ta hãy xem trong Kinh Coran nói về vấn đề này :

       "Nếu chiếu theo Qur'an Chương Al-Nur câu 31 Allah phán:

{Và (hỡi Muhammad !) Hãy bảo những người phụ nữ có đức tin hãy hạ thấp cái nhìn (của họ) xuống và bảo vệ phần kín đáo (của cơ thể) họ (tức giữ trinh tiết, tiết hạnh) và chớ phô bày nhan sắc ra ngoài ngoại trừ bộ phận nào lộ ra ngoài tự nhiên (như hai bàn tay, cặp mắt…); và họ hãy kéo khăn choàng phủ lên ngực…} thì có nghĩa là phụ nữ Muslim (phụ nữ Muslim có đức tin) khi đến tuổi trưởng thành thì bắt buộc họ phải dùng khăn che phủ toàn đầu tóc (gồm cả hai lỗ tai phủ xuống cần cổ trước và sau, và bộ ngực) mỗi khi ra đường hoặc đối diện với những người nam nào có thể cưới họ làm vợ được...

Và Allah phán ở đọan khác:

{Hỡi Nabi (Muhammad) ! Hãy bảo các bà vợ của Ngươi và các con gái của Ngươi và các bà vợ của các tín đồ có đức tin phủ áo choàng (Jalabib) che kín thân mình của họ. Làm thế để dễ nhận biết họ và vì thế, họ sẽ không bị xúc phạm. Và Allah Hằng Tha Thứ, Rất Mực Khoan Dung.} Al Ahzab: 59.

Allah đã ra lệnh cho phụ nữ Muslim che kín toàn thân mình, nhờ đó dể nhận dạng và phân biệt được với phụ nữ ngoại đạo. Qua hình ảnh cái khăn choàng đầu đó, khi người khác nhìn vào họ sẽ có một cảm tưởng khác lạ với người không đội khăn và nhờ đó họ không dám đến gần để tán ngẩu hoặc chọc ghẹo bằng những hành động khả ố hay những lời lẽ xúc phạm, và những người đàn ông có lòng tham dục vọng sẽ tránh xa." (*)

       @Các loại áo choàng/khăn voan 

       -Tính theo loại che kín nhiều đến ít hơn có các loại như sau : Burqa, Niqab và nhóm chừa lại gương mặt dưới đây.

      -Các loại sau đây cũng phải che luôn cả tóc, người ngoài chỉ được thấy duy nhất gương mặt mà thôi : Chador, Jilbab, Khimar, Hijab, Al-Amira, Shayla (Dupatta). 

       Hihi, quá nhiều lun, không thể nào phân biệt nổi nữa rùi ! Vì là dân ngoại đạo, nên ở đây có lẽ ta chỉ lướt qua một số áo/ khăn choàng trùm đầu của phụ nữ Hồi giáo.

Phụ nữ Hồi giáo với vài loại khăn trùm đầu thông dụng  (yallaitalia.it)

       @Một số áo/ khăn trùm đầu phổ biến

       -Burqa/Burka/Burqua  :/ˈbɜː(r)kə/" khăn trùm che phủ toàn mặt " (*) loại che kín nhất trong các áo choàng phụ nữ Hồi giáo, ở Afghanistan, Pakistan. Được sử dụng khi ra khỏi nhà, "trùm từ đầu đến chân" (*) (bao phủ toàn thân, kể cả mặt) chỉ nhìn xuyên qua tấm lưới. (Mời bạn nghe phát âm burqa ở đây )

Burqa ở Afghanistan (còn gọi Chadri). (wikipedia.org)

       Tín đồ Hồi giáo ở Saudi Arabia, Các Tiểu Vương quốc Á rập thống nhất, Oman, Yemen, Jordan, Iran hay vùng Kashmir cũng gọi mặt nạ che mặt của họ là Burqa/Burka/Burqua (1)

Burqa ở Oman   (burqa.de)

Phụ nữ Hồi giáo nhập cư ở Barcelona sử dung Burqa.  (wordpress.com)

Burqa với hoa văn thêu tinh xảo (Ảnh của tạp chí LIFE)

       -Niqab /nɪˈkɑːb/ : loại áo choàng che kín mặt, chỉ chừa lại khoảng trống xung quanh đôi mắt. Tuy nhiên, có thể được che lại bởi một khăn voan riêng nữa. Áo này được đi kèm với một khăn trùm đầu, như khimar.( Bạn có thể nghe cách phát âm tiếng Anh niqab ở đây )  

Áo choàng loại Niqab  (newjestic.com)

Trong một cửa hiệu  (niqab.de)

Khăn voan mỏng có thể thấy nét mặt mờ mờ ảo ảo   (niqab.de)

Phụ nữ sử dụng Niqab trong lao động    (niqab.de)

Sinh viên Ai Cập trong thư viện. (GEO số tháng 10-2010, trang 28-29)

      -Hijab /hiˈdʒɑb/ :"mạng (khăn) che toàn mặt hoặc che toàn đầu" (*) loại khăn choàng đầu, thông dụng nhất, che phủ tóc, tai, cổ, ngực. Phụ nữ  mặc hijab thường chọn màu đẹp, chất liệu tốt và kèm theo là quần áo hợp thời trang theo ý thích của mình. ( nghe phát âm tiếng Anh hijab giọng Mĩ nhé).

Hijab màu sắc trang nhã (www.fashionclothingtoday.com)

     

Hijab với hoa văn to (picasaweb.google)

Hijab - ở Cambridge (Anh) (www.hijabshigh.com)

Hijab- ở thủ đô Stockholm, Thụy Điển (www.hijabshigh.com)

Nữ sinh viên đại học Baghdad, Iraq với trang phục hijab đến lớp.
 (NatGeo số tháng 7-2011, trang 78-79)

Arập Xêut (Saudi Arabia ) : Sinh viên đại học trong một quán cà phê.
 (GEO, số tháng 1-2011,trang 55)

Bạn phân biệt được chưa nào ? Từ trái qua phải :  Người mặc Niqab (1) và Hijab (3) nơi cổng  Vườn thú Safari (Thái Lan) (MF)

Học sinh theo đạo Hồi với trang phục Hijab khi đi học ở miền Nam Thái Lan (www.bangkokpost.com)

            Với các loại khăn choàng đầu này, khi nào ra khỏi nhà phụ nữ cũng phải sử dụng chúng, có nghĩa không phải chỉ dành riêng cho người đã có gia đình, mà cho giới nữ (già trẻ) nói chung. Bạn xem ảnh các học sinh tiểu học ở miền Nam Thái Lan sẽ rõ điều này.
       Bạn có thấy những nét riêng và chung của phụ nữ Hồi giáo khi  sử dụng mạng che mặt hay khăn trùm đầu chưa ? Rất duyên dáng khi dùng khăn trùm đầu Hijab, hay huyền bí đến khắc khổ, lạnh lùng với áo Burqa, Niqab. Bạn có thể tìm hiểu thêm ở đây.

      Dù mới lướt qua một vài loại khăn/áo choàng của người phụ nữ theo đạo Hồi, chúng ta cũng có thể phân biệt đâu là Burka, Niqab hay Hijab, đúng không ?

Hình minh họa cho Burka, Niqab và Hijab.  (abitravels.wordpress.com)

       @ Món dọn thêm

Phụ nữ Malaysia với khăn choàng Hijab ở thủ đô Kuala Lumpur (MF)

(Hàng ngồi) 3 nữ sinh Malaysia với trang phục Hijab
 trong 1 quán ăn nhanh ở Kuala Lumpur (MF)

Một thiếu nữ Hồi giáo rất ung dung, tự tin trong trang phục tôn giáo, 
cổng Vườn thú Safari Thái Lan (MF)

Người quen trong trang phục đạo Hồi . Bạn nhớ ra ai rùi chứ ? (muslimpresence.com)

       @ Món nghe-nhìn : trang phục Hijab
        Chúng ta hãy nghía vài phút video với những người đẹp Hồi giáo nổi tiếng ở Indonesia và Iran sau đây :

-------

(1) : http://burqa.de/tagged/afghanistan_women_and_burqua 

(*) : http://www.islamhouse.com/p/289093
- Hình nền của ảnh cuối chính là bức họa Mona Lisa !
-Bạn có thể xem bản đồ và số dân của thế giới Hồi giáo TẠI ĐÂY  hay   CHỖ NÀY
-Mời bạn xem thêm bài về châu Phi : 027-...CƯỚI GÁI CHỌN DÒNG

-------

076- SGK : KALAHARI, BỒN ĐỊA HAY HOANG MẠC ?

-------

       Nhìn vào bản đồ tự nhiên châu Phi, thông thường chúng ta sẽ thấy có 2 hoang mạc lớn lần lượt ở Bắc và Nam Phi : Sahara và Kalahari. 

Hoang mạc Kalahari . (avaxnews.com)

       Tuy nhiên trong sách giáo khoa Địa lí lớp 11 (NXB Giáo dục, Hà Nội 2007, Bài 5, Tiết 1 : MỘT SỐ VẤN ĐỀ CỦA CHÂU PHI, trang 19) in là BỒN ĐỊA KALAHARI.
       Vậy Kalahari là bồn địa hay hoang mạc ?

Trong phần ngũ giác đỏ là chữ ''BỒN ĐỊA KALAHARI'' trong SGK Địa lí lớp 11

       @ Bồn địa (BĐ)

        -BỒN ĐỊA (vùng trũng) : khu vực có địa hình thấp, trũng dạng chậu hoặc lòng chảo. BĐ hình thành do kết quả tác động tổng hợp của các quá trình sụt lún, đứt gãy địa chất, bào mòn của băng hà...BĐ thấp nhất thế giới hiện nay là bồn địa Tuốcphan, nằm ở phía đông dãy Thiên Sơn (Trung Quốc) sâu 154m so với mực nước biển (1). 

         Có nhiều loại bồn địa khác nhau : thoát nước ra đại dương (a) hay không (b). 
       Loại (a) :  BĐ NIN THƯỢNG, BĐ CÔNGÔ, và nhiều nữa.
       Loại (b) : nước không thoát ra đại dương, chỉ bốc hơi hoặc thấm xuống đất : Kalahari, phần lớn của vùng thuộc Sahara, các Hồ lớn châu Phi, Caspian, Aral,...
       (Từ basin dịch ra tiếng Việt có thể là bồn địa, lòng chão, chỗ trũng, lưu vực,..).
       

Màu  xám thuộc loại BĐ kín. Các màu khác thuộc loại BĐ lưu vực thoát nước ra các đại dương. (wikipedia.org)

Hoang mạc Kalahari với cát, cây bụi. (my-world-travelguides.com)

       @Bồn địa Kalahari
       Rộng 930.000 km2, theo thuyết trôi dạt lục địa, cho là hình thành từ 160 triệu năm trước, với việc bờ Nam châu Phi được nâng lên, phần ở giữa thấp, trũng tạo thành bồn địa. Khi ấy châu Phi tách rời khỏi các lục địa Nam Mĩ, Australia và châu Á. Trong hàng triệu năm sau đó, nước những sông lớn chảy vào bồn địa Kalahari tạo thành một hồ to, rồi lại khô dần dần và bị bão cát, hóa thạch lấp đầy. 
     Ngày nay, dãy cát rộng lớn và cổ xưa này được biết đến với tên Hoang mạc Kalahari. 
       Kalahari, xuất phát từ tiếng địa phương, có nghĩa ''vùng khô/ vùng không có nước''.

       @ Hoang mạc (HM)

       -HOANG MẠC : vùng đặc trưng có khí hậu rất khô (mưa ít, hầu như không đáng kể, không hơn 200- 250mm/năm) với những loài sinh vật chịu hạn cao hoặc sinh vật ưa khô hạn phân bố rải rác. HM có nhiệt độ cao suốt mùa hạ (HM ôn đới) hoặc quanh năm (HM nhiệt đới). HM chiếm khoảng 20% diện tích bề mặt các lục địa, tập trung thành hai đới phân bố từ vĩ độ 10 độ đến vĩ độ 45 độ ở hai bán cầu với nhiều loại HM khác nhau :

        +Theo độ cao chia ra HM núi và HM đồng bằng.

       +Theo kích thước và thành phần vật liệu chủ yếu trong HM, chia ra : HM đá, HM cát (còn gọi sa mạc), HM sét, HM muối.

       Ngoài ra trên thế giới còn kiểu HM đặc biệt khác là HM băng ở các miền cực. (1) (chữ xanh MF giải thích thêm)
        

Hoang mạc KALAHARI nằm trong Top 10 hoang mạc trên thế giới theo nhiều nguồn tài liệu

       @Hoang mạc trên thế giới 
       Có thể kể theo thứ tự từ diện tích lớn đến nhỏ như sau (2) :

1.Sahara (châu Phi)

2.Arabian (châu Á)

3.Gobi (châu Á)

4.Patagonian (Nam Mĩ)

5.Rub'al Khali (châu Á)

6.Great Victorian (Châu Đại dương)

7.Kalahari (châu Phi)

8.Great Basin (châu Mĩ)

9.Chihuahuan (châu Mĩ)

10.Thar (châu Á)

        Hoang mạc Kalahari rộng ước chừng 260.000 km2 đến...900.000 km2 (3), được xem như một bán hoang mạc, mưa hàng năm khoảng 200 mm, chủ yếu giữa tháng 1 và tháng 4.

Các hoang mạc lớn trên thế giới

       Vậy Kalahari nằm trong top 10/thế giới về hoang mạc rùi !

      @Kalahari : bồn địa hay hoang mạc ?

     Kalahari vừa là bồn địa vừa là hoang mạc. Và phần hoang mạc nhỏ hơn, nằm trong phần diện tích của bồn địa.

Kalahari : màu đậm (hoang mạc)- màu nhạt (bồn địa). Hoang mạc Namib  nằm sát bờ nam Đại Tây Dương- về bên trái bản đồ

Ngựa vằn ở HM Kalahari  (blog.ratestogo.com)

        @ Các Atlas Địa lí thế giới nói gì về Kalahari ?

       Trong các Atlas Địa lí tự nhiên châu Phi, Kalahari thường được ghi là hoang mạc (desert).  

           1-Atlas Classique, Hachette, Paris, Không ghi năm xuất bản, trang 80-81, 83.
           2- The World Pocket Atlas, London 1950, trang 81, 88
           3-Visible Regions Atlas, Collins- Longmans, 1970, trang 60.

          4-Goode's World Atlas, Rand McNally, 2000, trang 227, 228, 229
          5-International Student's Atlas, Oxford University Press, 2007, trang 72, 74, 78.

      6-Concise Atlas of the World, DK, 2008, trang 67, 68, 71, 73, 83. (Riêng trang 68, có ghi Kalahari Basin).

          -

HM Kalahari  -Theo The World Pocket Atlas, London 1950, trang 88

HM Kalahari - Theo Goode's World Atlas, Rand McNally, 2000, trang 232.

HM Kalahari- Theo Concise Atlas of the World, DK, 2008, trang 83

HM Kalahari (vòng màu vàng) và BĐ Kalahari (màu xanh)- Theo Concise Atlas of the World, DK, 2008, trang 68

         @ Các trang mạng Địa lí nói gì về Kalahari ?
         Nếu google về Hoang mạc Kalahari (Kalahari desert), chúng ta sẽ được vô số bản đồ liên quan, như hình dưới đây :

     Còn nếu tìm Bồn địa Kalahari (Kalahari basin), thật hiếm để thấy có bản đồ nào liên quan. 

       @Sách giáo khoa Địa lí 11 nói gì về Kalahari ?

       Ngoài trang 19 in bản đồ (Hình) 5.1. Các cảnh quan và khoáng sản chính ở châu Phi với ghi chú trên bản đồ ''BỒN ĐỊA KALAHARI'', sang trang 20, SGK có câu hỏi :


     ''Dựa vào hình 5.1 và hiểu biết của bản thân, cho biết đặc điểm khí hậu, cảnh quan của châu Phi ?
       Phần lớn lãnh thổ châu Phi có khí hậu khô nóng với cảnh quan
hoang mạc, bán hoang mạc và xa van. Đây là những khó khăn lớn đối với sự phát triển kinh tế- xã hội nhiều nước châu Phi.''


     -Nếu với nội dung câu hỏi màu xanh nêu trên và phần gợi ý in 3 dòng phía dưới thì ở bản đồ H 5.1 nên ghi thêm từ ''hoang mạc'' Kalahari vào. Riêng nội dung bồn địa thì dường như chẳng liên quan gì nhiều đến nội dung đề cập (cảnh quan-khí hậu khô nóng) !


       @Lời cuối
       Vậy, nói dông-dài- dòng như trên để thấy rằng :
     -Nhắc đến Kalahari, người ta thường sử dụng và hình dung về Kalahari hoang mạc hơn là Kalahari bồn địa.
      -Do đó, sao ta không ghi thêm từ hoang mạc vào bản đồ 5.1 trong SGK lớp 11 như trong SGK Địa lí lớp 7, NXB Giáo dục VN, HN, 2010, trang 83. (Ở đấy ghi cả 2 nội dung : bồn địa và hoang mạc trong Lược đồ tự nhiên châu Phi).

       @ Một số hình ảnh về Hoang mạc (HM) Kalahari

       

Cây Baobab trong HM Kalahari. (3.bp.blogspot.com)

Dân bản địa, thường gọi Bushmen ở HM Kalahari với... cây đàn đồ chơi. (www.superstock.co.uk)

Dân sinh sống vùng cây bụi chính là bán HM Kalahari-Bushmen- (avaxnews.com)

HM Kalahari, phần Namibia.  (wikipedia.org)

       @Kalahari thời một- ngàn- chín- trăm-...hồi- đó

       Điều kiện tự nhiên hiện nay có thể khắc nghiệt hơn vì mức độ hoang mạc hóa cao lên. Nhưng về con người có gì khác biệt ? Các bạn xem mấy ảnh trên và so sánh sơ bộ với vài hình dưới đây. 

HM Kalahari và cư dân bản địa  (National Geographic, số tháng 6-1963)

Cây đàn tự chế 5 dây này đã được thay thế bằng cây guitar (cũng tự chế) ở trên (NATGEO, 6-1963) 

Xưa sinh sống bằng săn bắn, hái lượm.  (NATGEO, 6-1963)

Sao giống trò kéo mo cau của VN quá vậy ta ?  (NATGEO, 6-1963)

       @Món dọn thêm

       Vidéo clip về đời sống cư dân bản địa HM Kalahari, gọi chung là Bushmen. Nhấn phím play trên màn hình, bạn sẽ gặp họ trong những trò chơi quen có, lạ có : nhảy dây, chơi banh,... Cách lấy lửa, làm cung tên, đặt bẫy, đào củ để mài ra vắt lấy nước uống,... 

       Nếu bấm hai lần, sẽ dẫn đến trang YouTube, bạn sẽ gặp thêm nhiều đoạn vidéo lí thú về nhóm Bushmen này. Vậy xin hãy bắt đầu...

-------
(1) : THUẬT NGỮ ĐỊA LÍ, Nguyễn Minh Tuệ, Vũ Đình Hòa, Nguyễn Thị Thu Anh, NXB GDVN, HN 2009.
(2) Các bạn có thể xem thêm về các hoang mạc lớn ở đây : cả số thống kê.
(3) Xem diện tích này tại đây.
-------