103- SGK : BIÊN GIỚI CỦA LIÊN BANG NGA và ..

-------

       Bạn đã nghe bài hát '' Chiều biên giới '' chưa nhỉ ? Thơ : Lò Ngân Sủng- Nhạc : Trần Chung. Có đoạn như sau :

Chiều biên giới em ơi 
Có nơi nào xanh hơn 
Như chồi non cỏ biếc 
Như rừng cây của lá như tình yêu đôi ta 

Chiều biên giới em ơi 
Có nơi nào cao hơn 
Như đầu sông đầu suối 
Như đầu mây đầu gió như trời quê biên cương

 ....

       Ở đây, MF xin nói về biên giới, mà là của Liên bang Nga.

       @Biên giới nước Nga qua sách giáo khoa (SGK) Việt Nam : 

        Đã từ lâu sách giáo khoa Địa lí (ĐL) Việt Nam, lớp 11 ghi về biên giới của Liên bang Nga :

       1- '' Đường biên giới của Nga dài xấp xỉ chiều dài đường xích đạo : 40000 km. Ở mặt Bắc và Đông, Nga tiếp giáp hai đại dương (Bắc Băng Dương và Thái Bình Dương), còn mặt Tây và Tây Nam giáp 14 quốc gia trong đó có 8 nước cộng hòa của Liên Xô (trước đây). Tỉnh Kaliningrad nằm biệt lập ở phía Tây Bắc giáp Ba Lan và Litva.'' (ĐL 11, Tài liệu giáo khoa thí điểm, in lần 2, Ban Khoa học xã hội, NXB GD, HN 1995, trang 140-141)

       2-(ĐL 11, Tái bản lần thứ 8, NXB GD, HN 1999, trang 98 (chương trình trước cải cách).
       Có thể lấy ý như cuốn trên, chỉ khác tí là không viết hoa các hướng, và bạn chú ý thêm các phần tô màu :


'' Ở mặt bắc và đông, lãnh thổ tiếp giáp với 2 đại dương (Bắc Băng Dương và Thái Bình Dương), còn ở mặt tây và nam giáp với 14 quốc gia,...(ĐL 11, Tái bản lần thứ 8, NXB GD, HN 1999, trang 98 (chương trình trước cải cách).

Một phần trang 98 cuốn SGK Địa lí đã nêu trên.

   
         3- ĐL 11, Tái bản lần thứ tư, NXB GD, HN 2011, trang 62 (ban cơ bản, chương trình cải cách) : 

       Cũng ý tương tự như 2 cuốn trên, tuy không ghi rõ con số 40.000 km và lại xuống dòng khi nói về đường bờ biển !

Một phần trang 62 cuốn SGK Địa lí 11, ban cơ bản, chương trình cải cách

       @Biên giới nước Nga qua các trang mạng :

       (1*) : http://countrystudies.us/russia/22.htm 

      Trải dài 57.792 km, biên giới Nga dài nhất thế giới...Phần biên giới đất liền 20.139 km, giáp 14 nước. 

          -(Vậy  phần giáp biển : 37.653km ).

      -(Trang này cũng cho là LB Nga có bờ biển giáp với 3 đại dương.)

       (2*) :

  http://russia.voyagemongolie.com/Home_fichiers/Geography_of_Russia_facts_and_informations.htm

       Nga có 32.180 km (đường) bờ biển. Có 37.653 km biên giới với 10 nước (!). 

       (Tổng cộng 2 loại : 69.533 km)

       

       (3*) : http://en.g8russia.ru/land/russia/geography/

      Tổng chiều dài biên giới Nga là 61.031, 29 km (1,5 lần chiều dài xích đạo).

        (4*) : http://www.nationsencyclopedia.com/geography/Morocco-to-Slovakia/Russia.html

       Bờ biển : 37.653 km. Biên giới đất liền : 19.961 km.

       (Tổng cộng 2 loại : 57.614 km ) 

     

     +Trang mạng của Bộ Giáo dục và Khoa học Liên bang Nga : được viết với 11 thứ tiếng, có cả tiếng Việt. Xin xem ở đây.

       ''Nga được bao bọc 3 đại dương; Bắc băng dương phíâ bắc, Átlantic phía tây, Thái bình dương phía đông, và có biên giới trải dài nhất-62,3 nghìn km. biên giới trên bộ dài 24,6 nghìn km, trên biển- 37,7 nghìn km. ''. 

       Xin đối chiếu với bản tiếng Anh :

           

              '' Russia is washed by the waters of three oceans: the Arctic in the north, the Atlantic in the west and the Pacific in the east, and has the most extensive borders - 62,3 thousand km, from which 24,6 thousand km are land borders and 37,7 thousand km are sea borders.''

       Đến đây bạn đã thấy cái chưa được hợp lí, chưa khoa học của SGK nhà ta rùi chứ gì ? Không rõ các bác nhà ta theo nguồn tài liệu nào (chắc là của Nga xưa ?) mà có được con số 40.000 km cho đường biên giới LB Nga, và lại so sánh rất hình tượng với Xích đạo nữa ! Cũng có thể tài liệu nào đó đã quá đát mà SGK chưa cập nhật kịp thời chăng !
       MF đã cố gắng tìm được một số trang đã dẫn phía trên ! 

       @Vậy : Biên giới là gì ?

       - '' Chỗ hết phần đất của một nước và giáp với nước khác ''. (*)
       - '' Chỗ giáp giới hai nước ''. (**)
       Thí dụ : Việt Nam có : 

       + Hơn 4600 km đường biên giới trên đất liền chung với 3 nước : TQ, Lào và CPC. 

       (+Còn đường bờ biển nước ta cong như hình chữ S, dài 3260 km,...)

                                 

       -Theo Luật biên giới :

       +Ranh giới của lãnh hải chính là đường biên giới của QG trên biển. 

        Vậy, đường biên giới của quốc gia trên biển này không thể trùng với đường bờ biển (coastline) được !

  Vùng biển, trong đó ranh giới -phía ngoài- của lãnh hải (đường có nhiều chấm) chính là đường biên giới của quốc gia trên biển ! (wikipedia.org)  

       Như thế, các trang SGK hay các trang mạng nói trên đề cập đến biên giới biển là nói đến đường bờ biển hay đường biên giới của quốc gia trên biển ? Rắc- rối- rắm rùi đây !

       Nhưng dù sử dụng khái niệm nào đi nữa, chắc các bạn cũng đặt dấu hỏi với con số 40.000 km khi nói về đường biên giới của LB Nga chứ ?

       @Món dọn thêm 

       Trong SGK chỉ nêu LB Nga giáp 2 đại dương : Bắc Băng Dương và Thái Bình Dương. Một số trang còn đề cập tới việc LB Nga có bờ biển giáp với đại dương thứ ba : Đại Tây Dương nữa. 

(http://stadiumporn.com/rostov-on-don-russia)

       Nguyên là LB Nga giáp với Biển Đen, mà biển này thông với Địa Trung Hải và là một phần của Đại Tây Dương, vậy đó !

       

-------

Nguồn :

(*)Từ điển tiếng Việt, Viện Ngôn ngữ học, NXB Đà Nẵng-TT Từ điển học, HN-Đà Nẵng 2005.

(**) Từ điển Hán - Việt, Đào Duy Anh, NXB KHXH, HN 2001.

-Luật về biên giới :

http://luatphamviet.com/term/p/174/bien-gioi-lanh-tho-la-gi.aspx

-------